องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)

“ปลากัดไทย” มรดกทางวัฒนธรรมไทย และ สัตว์น้ำประจำชาติไทย

“ปลากัดไทย” มรดกทางวัฒนธรรมไทย และ สัตว์น้ำประจำชาติไทย

ปลากัดไทย (Siamese fighting fish, Betta Splendens)
1. ด้านวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ เป็นที่ทราบกันดีว่า คนไทยรู้จัก คุ้นเคย และมีความผูกพันกับปลากัดมาตั้งแต่โบราณ ซึ่งมีหลักฐานยืนยัน และเมื่อวันที่ 3 ก.ย. 2556 กระทรวงวัฒนธรรมได้ประกาศขึ้นทะเบียนให้ปลากัดเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ

2. ด้านความเป็นเจ้าของ และความมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว “ปลากัดไทย” ที่เสนอให้เป็นสัตว์น้ำประจำชาติ ชื่อวิทยาศาสตร์ Betta splendens ชื่อสามัญ “Siamese Fighting Fish” หรือ “Siamese Betta” มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย เป็นสายพันธุ์ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น จนเป็นที่รู้จัก และได้รับการยอมรับกันอย่างกว้างขวางในระดับสากล ชื่อ Siamese จึงเป็นเครื่องสะท้อนอย่างชัดเจนว่า ปลากัดไทยนั้นเป็นเครื่องพิสูจน์ความเป็นเจ้าของได้ อีกทั้งไทยเป็นแหล่งอ้างอิงมาตรฐานหลักของปลากัดอีกด้วย

3. ด้านประโยชน์ใช้สอย ปลากัดไทยได้ก่อให้เกิดประโยชน์ใช้สอยในหลายประการ โดยเฉพาะด้านการส่งเสริมการเพาะเลี้ยง และการสร้างนวัตกรรมด้านการเพาะพันธุ์ ซึ่งนําไปสู่การค้าเชิงพาณิชย์และก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาล

จึงได้มีการจัดงานประกวดปลากัดสวยงามในประเทศไทยอย่างต่อเนื่อง

ปลากัดพระร่วง เป็นปลากัดที่ไม่แสดงยีนต์สี มีลักษณะเฉพาะคือ ครีบหาง กระโดง ชายน้ำและลำตัวใส คล้ายปลาก้างพระร่วงอ้างอิง จากนิทานพื้นบ้านที่เล่าต่อกันมาว่า พระร่วงได้เสวยปลาจนเหลือแต่ก้าง จึงทิ้งลงน้ำและกล่าววาจาสิทธิ์ว่าขอให้ปลาตัวนี้ฟื้นคืนชีพขึ้นมา ปลาตัวดังกล่าวก็กลับมีชีวิตขึ้นใหม่จริง ๆ จึงได้ชื่อว่า "ก้างพระร่วง" นับแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ปลากัดพระร่วง ได้บัญญัติในการประกวดปลากัดสวยงาม ครั้งแรกในประเทศไทยที่ จังหวัดสุโขทัย ในงานสักการะพระแม่ย่าและงานลอยกระทงเผาเทียนเล่นไฟ ในปี ๒๕๖๔ เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน

ข้อมูล “ปลากัดไทย” มรดกทางวัฒนธรรมไทย และ สัตว์น้ำประจำชาติไทย : สำนักงานประมง 

อัลบั้มภาพ